... Kuza Ibridu? Na, bahah, Kabuverdianu.

Pa papia di Lingua i Omi kabuverdianu du ten ki rakua na tenpu. Tenpu di "kolonizasãu" di Santiagu di Kabuverdi i des arkipelagu. Istoria ta rejista ma kantu purtuges txiga li ka tenba nigen li moradu i ki "kolonizasãu" di Santiagu, prumeru, foi fetu ku branku europeu i skravus di monti etnia di kosta afrikanu.

Na inisiu, Lingua ki kes branku traze era un txada. Txeu di kes branku europeu era analfabetu i entri es tanbe es ta papiaba mas di ki un dialetu. Pur izenplu, pa papia sobritudu di purtuges, na data, diferensa dialetal di Norti a sul di esti a oesti di purtugal era bastanti diferenti di kel ki nu tene oji, na tudu konponenti di gramatika di purtuges. Si du djobe origem susial i prufisional di kes prumeru branku nu ta ten un ideia klaru di dialetu kes traze pa Kv, i ki en kontatu ku Lingua ki kada etnia skravizadu ta papiaba rezulta nun tipu di jargon-pidjin-kriolu… pa ki oji nu pode fla ma nu ten un LKv. Pur isu me, kes variantis dialetal na Kv nu debe djobe-s e studa-s pa du pode konprende-s. A partida es diferensas sta na origen susial di kes prumeru kazais kriolu ki transplantadu di Santiagu pa Fogu, di Fogu pa Sanbisenti djuntu ku ses patrons branku.

N ta konsidera ma LKv rezultadu di fuzãu di diversus falar kriolu. Provadu, povu di Kv ta kumunika, ta intende kunpanheru, mesmu ki kada un papia na se dialetu komunitariu. Pur isu, N pode fla ma oji nu ten un Lingua Nasional ki ta identifika-nu ki nu pode txuma-l ku ruspetu: Lingua Kabuverdianu. I si argen pargunta-bu ki bu ta papia bu pode risponde-l ku orgulhu “Mi N ta papia Lkv” suma purtuges ta fla: “-Eu Falo português”; franses ta fla: - “Je parle français” ; Ingles ta fla: - “I speak English”, etc. Klaru sta, tanbe nada ka ta inpidi Kabuverdianu di da un rasposta sima kel li : Mi e kabuverdianu, N ta fala Lingua Kabuverdianu, falo português, je parle français, I speak English i mas otus linguas di mundu, si for kazu disu.

Nu entantu, nu meste ten en konta ma kantu purtuges txiga na Kabuverdi es aplika kes mesmu prinsipi di romanizasãu, inosentimenti, klaru,– inpozisãu di ses Lingua, relijiãu i kultura na kes koitadus di skravu kes traze pa li pa ben trabadja sima animal i suma animal es foi tratadu. Inbora ku nomi purtuges ´so pa ka perde. Povuamentu i surgimentu di un nobu kultura foi naturalmenti konsekuensia.

Duranti un longu di kinhentus anu di akulturasãu i algun dexa bai, dislexu... Natureza kaba pa kria nes txon un “Omi Ibridu” ki e ka branku nen e ka pretu… Nu fundu um mestisu ou si nu kre um mulatu ou um kriolu. Nomis inda oji karegadu di ku tudu se karga pejorativu.

Trinta i sinku anu dipos di indipendensia Nasional nu debeba, nos, fidjus di tera, rebatiza nos kabesa. Atensãu, sen ser dizoredjadu. I un di kes forma ta pasa pa identifikasãu, sosializasãu, i valorizasãu institusional di nos kultura, na pundi Lingua ki nu ta papia ta fika di riba-l tudu.