- Linguistika. Prokura-se a Sosiolinguistas?

Un sklaresimentu ki sklaresi poku:

Doutor Manuel Veiga, li nes videu apontadu na 412, http://www.youtube.com/watch?v=z5KvQbf_HJQ&feature=channel

KA foi bon "prusor" pa kes "analfabetu na LKv". Pamodi?

1º El ka konsigi separa, pur opozisãu, ortografia di LP di ortografia LKv. Sipara-l e fundamental, pamodi e es ideia di odja ortografia di purtuges ki sa ta faze konfuzãu na gentis alfabetizadu. I es e ka poku; e es ki dja sta abituadu ta skrebe kriolu ku alfabetu di LP ki ta poi es parabulema. Es ta skrebe kriolu kada kual di se manera! Es sa ta skise ma nos nu kre skrebe Lingua Kabuverdianu pa tudu kabuverdianu ben ser alfabetizadu na el… oji, pa di li a 20, 30… anu… tudu Kabuverdianu (stranjeru ta prende si es kre!) LKv sta sosializadu i kauverdianu sta kapas di le i ta skrebe Lingua Kabuverdianu ku bazi na regras di LKv…

Na ta splika Maria do Carmo (MC), MV ka mostra ser bom Prusor…

El fala na "sigla" di forma inkuretu... "era monti sigla [grafema/letra] pa reprizenta un son, [na ortografia di LKv ] la bu ten kapa pa ririzenta tudu [son [k] ku letra k na LKv] , ta unifika tudu...". "sigla" sta fora di kontestu, pur lapsu, el ka fla tanbe: ora ki bu sa ta skrebe Lingua Kabuverdianu bu ta skrebedu ku letra "K" na tudu son [k], istu na tudu palavra di Kauverdianu ki ten son [k]... El debebe fla se "analfabetu na LKv" Skese ortografia di LP, bu ka sa ta fala Purtuges nen bu ka sa ta odja ortografia di LP… bu sa ta fala LKv i bu sa ta kre skrebe LKv, enton sintuniza na skrebe LKv ki bu ta papia i tenta skrebe-l ku bazi na Alfabetu Kabuverdianu… i txau!

Un analfabetu na LKv e sima un analfabetu na un otu lingua karkel... el ta fala, mas el ka sabe/nxinadu skrebe. E es ki e un analfabetu. Kel ki sabe papia mas ka ta skrebe ninhun lingua. (ami e alfabetizadu na purtuges N ta skrebe purtuges, bo e alfabetizadu na ingles bu ta skrebe ingles… e klaru oji algen … xa-m ka konplika!)

Si bo e alfabetizadu bu ta ta skrebe na kel lingua ki bo e alfabetizadu na el. Pur izenplu, si bu nase na Kabuverdi bo foi alfabetizadu na purtuges bu ta skrebe na purtuges, ku regras di skrita di LP. Lenbra ma SKREBE ta xinadu e na skolA! Skola ki e Instituisãu pa nxina kenha ki kre prende le i skrebe! Pa jeneraliza, LinguA o otu kuza karkel... Bu ka xinadu SKREBE Lingua Kabuverdianu, na skola, purtantu bu ka sabe skrebe LKv ku regras propi di LKv.

Nu volta pa es vidiu apontadu na 412 (tertuliacrioula), N ta ben aprizenta i kumenta alguns parti del… kes ki N ta konsidera mas inpurtanti nes sklaresimentu di MV:

MC: (...) modi ki nhos ta ikonomiza te ki nhos ta ilimina letra ki ta skrebe nomi di tera!?

MV: Nau, bo bu ta kontinua ta skrebe kabu verdi ku k. is...

MC: Ma mo ki alfabetu di kabuverdi ka ta skrebe kabuverdi ! [entende-se “Cabo Verde”, escrita desta maneira é na LP, está claro…!]

MV : e ta skrebi kabuverdi ... [ MV não viu a confusão subjacente à constatação]

MC: dja bu troka tera nomi...!...

MV: ki alfabetu di Kabu Verdi ka ta skrebe kabu verdi, ahaha!? ...

MC: N atxa ma nu debe pensa es kuza di limina "c" li pamodi nu ten ki otomatikamenti troka ah nomi di tera ah, ora ki nu ta skrebe kiriolu...

MV: abo bu ka ta troka nomi di tera son e mesmu "kabu verdi... kabu verdi...[aqui a resposta deveria ser: Bu ka sta troka nomi di terá, bus ta ta skrebe nomi di tera "kabuverdi" na LCv…]

MC: ma si N sa ta skrebe un karta ofisial N ka ta skrebe-l ku kapa … un ta skrebe-l ku "c"... [si bu sa ta skrebe kel karta ofisial na Purtuges bu ta Skrebe Kabuverdi ku “c” , ma si bu sa ta skrebe-l na LKv bu ta skrebe-l ku “k”]

MV: nãu, dipende si alfabetu ki e kiriolu ki foi ofisializadu ku kapa, bo e obrigadu skrebe-l ku kapa... [Li nu ka sta fala dja di alfabetu, mas sin di Lingua(s), tera dja ten se lingua ku se alfabetu, doravanti skrebe Lingua di tera ta ser fetu ku regra di Língua di tera Kabuverdi i nau ku regras di otu Lingua…]

MC: nau, e kel la ki N sta fla… pamodi e obriga troka nomi di tera si nomi di tera ten "c". (FIN di video).

Es vidiu kaba, ku es final: pamodi e obriga troka nomi di tera si nomi di tera ten "c" . Fika un mar di konfuzãu na kenha ki odja-l e fika ta pensa na el… Undi sta sklaresimentu!?

PS: N ka konsigi odja…diskubri undi sta: “…to be continued”. N ta spera ma vidiu siginti ta sklarese midjor ki kel li!