... so ta faze sintidu si e pa tudu Kabuverdianu ler.
Ora, testu ki sta li di baxu sta skrebedu e pa leitor ler. Pur izenplu, un leitor di Djarfogu kumo ki el ta ler el? El debe ler el suma ki el ta ta papia? O el debe ler el suma ki sta skrebedu nes "ortografia funetiku"?
Leitor, sprimenta ler:
"(...) Nu ta fazi un trabadju asin_ nu ka ta faze-l dia interu pamodi e ka ta da pa trabadju dia interu_ ma nu ta manxi sedu_ dipos di kafe nu ten un orariu_ des i meia pa nu bai pa_ pa sentru di formasan _ nu ta trabadja_ _ sugunda_ kuarta i sesta e kustura_ tersa i kinta e sizal_ _ na kustura dja nu fazi txeu kuza_ _dja nu fazi bistidu_ kamiza di omi_ saia ku buluza_ bubu di mininu_ nu ta fazi_ dja nu prendi fazi kel bolsa antigu_ ki si kalhar mininus ka konxi el_ onti nu staba ta fazi sapatera_ dja nu prendi fazi_ tersa i kinta nu ta fazi tisilaji ki e sizal_ ki na kauverdi nu ta fla-l karapati_ nu ta fazi bolsa_ nu ta fazi muxila_ nu ta fazi sestu_ nu ta fazi_ sapatu_ nu sta ben prendi_ nu kre fazi tudu kuza ku el__ nu ten kes otu grupu ki ta trabadja na outu aria_ ki na kuarta ku sugunda_ ku sesta es ta fazi panu tera_ _ N ten nha subrinha propi el gosi es ta fazi so panu tera pa podi_ da mas rendimentu_ sa fazi panu tera_ sa fazi tisilaji_
Nu ta fazi_ nu ta trabadja ku padja midisinais_ nu ta trabadja ku pulgera_ ki ku pulgera kel pisoa ki ben da-nu formasãu_ el fla ma pulgera ta fazi sen trabadju_ mas nos_ kel sen trabadju inda nu ka konxi_ pamodi nu bai formasãu_ inda tudu kel li nu ka mostradu_ dinheru dja kaba_ _[…] (...)"
Leitor intende kuze ki sta skrebedu? Resposta so pode ser sin. Mas e klaru ki el ta rikonhesi tanbe ma kel testu li e "disgravasãu" di fala di "un santiagensi".
Un leitor ki ta fala i ta ler kriolu di Fogu ta da konta ma es testu ten un monti di palavra ki el ka ta fra ora ki el ta papia i naturalmenti ora ki el ta skrebe-l e ta ser di forma diferenti, sima kes palavra ki sta a negritu. Asin tanbe ta kontise ku kenha ki ta papia, le i skrebe otus variantis di kriolu.
Apezar di es entendimentu, Lingua Ofisial di Kabuverdi ten di ser a partida minimamenti normativizadu i kumesa ta ser enxinadu na Skola. Analfabetus, e klaru, es ta kontinua ta papia sima es kre i sima ki es ta prende na ses kumunidadi... Ago, Ortografia Ofisial di LKv ka pode ser totalmenti funetiku...
Sem comentários:
Enviar um comentário