N atxa ma e interesanti faze transkrisãu ortografiku di kuzas ki dos linguistas dotoradus fla, na prugrama di RNCV, Diskursu Diretu, di ultima tersa-fera, dia 10 di nobenbru di 2009, pa nhas leitoris odja kalibri di studiozus di Lingua Nasional ki nu ten: dotoradus. Pa otu ladu, es transkrisãu e pa kenha ki ten interesi nes asuntu di lingua, ki na tudu parti di mundu e pulemiku, ler i tra ses propi konkluzãu. Mas e pur ser pulemiku ki el debe ser tratadu ku pezinhus di lan tantu pa akademikus komu pa pulitikus, i inda pa tudu elite sosial kabuverdianu. Sen disprezu pamodi e sabidu ki na dimokrasia e u povu ken mais ordena!
“(…) boa noiti sinhor ministru_ kiria kunprimentar i agradeser pa es prugrama ah _ es prugrama e un oportunidadi ki foi dadu mim eh_ eh_ tanbe pa N da nha opiniãu sobre ofisializasãu di lingua kabuverdiana_ _ eh a dias_ mahah_ eh_ N movi deputadus di nasãu nalguma diskursãu sobri lingua_ah ofisializasãu di lingua kabuverdiana_ N kria manifesta nha profunda revolta falta_ fasi a politizasãu_ purtantu di un patrimoniu ki e di nos tudu_ sinseramenti N kata spera ki ah_ alguns parlamentaris_ eh pudesi faze determinadus afirmasõis ki faze relativamenti a tudu akilu_ purtantu a nos lingua kabuverdiana_ _ eh_ _ e evidenti ki eh_ kes kumentarius_ alguns kumentarius feita_ purtantu_ da ideia_ ker dizer di disvaloriza akil ki e nosu_ purtantu_ N ta pidi-s diskulpas_ ki ta da-m ideia _ purtantu_ di un neokolonizasãu eh eh di nega akilu ki e nos_ purtantu ki e nos patrimoniu_ e evidenti ki sinhor ministru ah_ enfin ten fetu alguns sforsu_ ma ta ah- purtantu n ta faze alguns kritikas purke eh ministeriu di kultura _ ka ta rakonhese_ purtantu alguns sientifikus fetu_ a muitus trabalhus sientifikus sobre u kriol_ sobri lingua kabuverdiana_ eh_ nes pais _ feitu pur ivestigadoris nasionais_ i e evidenti ki el i ten razãu alguns pisoas di zona di barlaventu ta kontinua_ Mi N ka_ min N ka ten e prublema purki pa mi tudu kabuverdianu e kabuverdianu_ _ i mi e dakes ate ki ta difende ki ofisializasãu da lingua kabuverdiana pasa purtantu pa ofisializasãu di uma unika varianti_ _ já ki e kestõis di variantis ka ta kolokadus uma vez ki tudu lingua_ komu dize sinhor ministru i muito ben_ eh tudu lingua e portadoris_ purtantu di varias variantis_ purtantu di diversas variantis_ ah_ agora_ ah_ so ki a alguma_ e verdadi ki a alguma_ i ministeriu ka ten fetu jestãu__ eh kureta des prosesu_ uma vez ki propiu ministeriu ka ta faze_ ta ignora linguistas di outras zonas _ pur izenplu_ si N per_ _ sinhor ministru ka sabe ma na zona di barlaventu ten pelu menus quatru linguistas_ studiozus en kriolus_ pur izenplu_ N pode dize-l asin_ ten trabalhus ji_ _ istraordinarius feita na zona di barlaventu ki e un kontribuisãu_ alias feitu_ txa-m txa di dize zona di barlaventu purki mi e kontra_ eh sigmentasãu na_ na lingua_ _ mi e kontra sigmentasãu di eh_ segmentasãu_ akilu até ki ki sinhor ministru ta difende_ purke kuandu sinhor ministru ta fala_ na ipotese di eh_ di skrita ser kumesadu pa kada ilha_ kumesa ku se varianti_ purki au fin au kabu un_ un eh_ un_ purtantu un stratejia ki ka ten solusãu sientifiku_ naturalmenti_ eh_ ah purtantu_ N ta dize ki mo kada _ nu ten eh_ eh_ eh_ eh valiozus trabalhus na kabu verdi_ ki siker ministeriu di kultura ta prokura sabe si ten es trabalhu o nau_ _ es e trabalhus ki efetivamenti tava daun kontribuisãu grandi_ ah_ ah sklaresimentu di nos lingua en termus sientifiku na kabu verdi_ _ [interonpidu pa Jornalista]
Ministru: primeiramenti_ purtantu_e pa publikamenti_ purtantu_ hun_ hun_ N parabeniza_ purtantu_ karlus delgadu ki kaba di aprizenta un tezi di dotoramentu_ ah_ na ária di linguistika_ purtantu ke li e muitu inportanti_ e si propi_ e ku es kontributu ki nu ta _ ki nu ta valoriza nos lingua_ karlus delgadu_ papia bom di politizasãu di_ di_ di lingua na parlamentu_ bom kel la_ kel la e prisizu papia ku deputadus_ purtantu pa fla ma kultura_ kultura ka debe ser objetu di pulitizasãu_ _ kultura o e debe ten_ o e ka ten kor pulitiku_ o e ten tudu kor_ kor di tudu partidu pulitiku_ purtantu kel la_ kel la ke nha_ ke nha eh nha_ ke nha puzisãu_ _ agora_ ak N kuza ki n ka ta konkorda ku karlus kel o ki e ta fla ma ministru di kultura ka ta rikonhesi investigadoris_ eh pratikamenti investigadoris di otus ilhas _ bom e ta fla-m_ pur iznplu ma: parse-m ma na santantãu ke fla_ N ka se si e na santantãu ou na parlamentu kel fla ma ki hi_ ki hi_ eh_ eh_ ministru di kultura ka konxi_ bom ministeriu di kultura pa konxe e prisizu ki_ ki linguistas li manifesta _ - karlus nu konxe-l pamodi e difendi un tezi di mestradu e publika_ nu fika ta konxe_ purtantu trabadju_ _ nu sabe tambe me_ me publika_ _ me kaba di difendi un tezi di dotoramentu ki inda e ka_ e ka publika_ ker dizer_ e prisizu ki nos nu konxi_ si nu ka konxe_ _ ken ki_ si nu ka konxe nu ka pode_ nu ka pode valoriza_ ma si nu konxe_ no s nu ten grandi interesi_ sobritudu na ária di barlaventu_ mi kantu N sabe ma karlus sa ta fazeba studu na ária di kriolu N fika kontenti purki varianti di santantan e un varianti muitu spesifiku_ e un varianti ki ta ah_ un bokadinhu_ _ enfin ki ten un_ _ un sistena propiu_ sistema funetiku_ sistema_ murfulojiku_ sistema murfulojiku eh_ eh_ eh_ _ propiu_ e mas ki nau sendu un algen di santantãu difisilmenti podi un trabadju sob_ _ mesmu sendu linguista e ta tenha difikuldadi_ ma sendu di santantãu e ten_ e ten kunhesimentus linguistikus e mutu mas fasi_ purtantu nos nu ta fika muitu kontenti_ mi N ta fika kontenti _ _ N ta pidi karlus ate ke pa_ ke pa mete ministeriu di kultura ku es_ ku es ah_ purki mi na barlaventu ki N sabe ma ta fazi studu di linguistaika e karlus i_ i otu e Dora piris na sãu visenti_ ki N sabe ma ta fazi_ N sabe ma ten tanbe un_ un_ un_ un stranjera_ N k asa ta lenbra se nomi_ _ _ dominiki_ _ ki tanbe ki ta preokupa_ nes mumentu li parse-m e sa ta faze ensinu_ mas e ten preokupadu Ku_ Ku faze studu na ária di_ na ária di_ di_ di varianti di kriolu di sãu visenti_ _ i ma tudu sta en kursu_ ker dizer_ mi N ta fika kontenti kel o ki N sabe ma ten otus individus ta faze trabadju_ _ si mi na nha_ na nha trabadju N ka sita kes linguistas li_ karlus_ pur izenplu_ dja N kostuma sita-l_ nha_ na trabalhus ki N ten stadu ta fazi_ ma pamodi se trabadju e di duminiu publiku_ ago_ si ten linguistas ki ka_ ki ka_ ki ka faze ku ki si trabadju ser konxedu_ _ bom la_ la dja nu ka ten es kulpa_ _ ke li e un kulpa ki karlus delgadu sa ta da-nu sen nu ten_ _ karlus ta difende purtantu skolha di un uniku varianti_ e_ e un puzisãu_ e un puzisãu_ _ nos nu ta atxa ma nu debi dexa ki padronizasãu ba ta da_ ba ta da_ _ to ki ten un_ un varianti di maior konsensu_ i ate la_ purtantu kriolu nu ta fla_ ma kriolu ki e lingua ofisial_ i não varianti a ou varianti b_ _ bon kel o ki e ta kontesta tanben ensinu di kriolu_ ki ensinu di kriolu parti di di kada varianti_ e ta fla ma ke li e ka sientifiku_ _ Nau_ _ u kontrariu ki e ka sientifiku_ _ u_ u_ u ki_ es_ es metodolojia li u ki nu pode fla ma e un metodolojia ki ikunomikamenti pode ser_ pode ser muitu mas kara_ mas ma sientifikamenti tudu varianti debe ser studadu_ mesmu ki_ mesmu ki ofisializadu un uniku varianti na kabu verdi_ _ki ofisializadu_pur izenplu varianti di brava_ o pur izenplu_ o di boa vista_ ilhas mas pikinoti_ mesmu ki ser kel uniku varianti studus sientifiku_ univesidadi debi studa tudu varianti_ tudu ispresãu di lingua na kabu verdi_ _ purtantu_ ke li ki e sientifiku_ _ agora_ purtantu_ ensina apenas un varianti_ kel la universidadi ki faze k ela e k asa ta ser universidadi ki ta kultiv_ ki ta kultiva sientifisidadi_ _ [fin]
Nho ler tudu? Nãu. Dispos ka Nho kexa!
Sem comentários:
Enviar um comentário