22.5.11

Na skola de tradusão... um ensino Bilinge.

Na skola Minino debe kumesa prende ler ku skrebe se LM e Nasional.
Na skola primario publiko minino debe ser enxinado skrebe ku ler se LM- Lingua Nasional. Prumero el debe enxinado alfabeto de se lingua pa el pode skrebe  ku ler Lingua ki el ta papia e el ta vive na el na se kumunidade: palavra, fraze simples te txiga ora de skrebe testo ku konteudo de kuzas ki ta pasa na se kumunidade de fala de forma organizado… pa kel li, el ta prende tambe kes regra preskritivo pa skrebe se LN, dispos el ta bai ta trena skrebe ku ler durante tudo pruseso de ensino-aprendizaje... pa el pode ser kapas, durante tudo se bida, de rejista se mimoria i vivensia sosio-kultural resebedo i pa pasa pa jerasao futuro na se lingua-kultura na original, skrebedo na mesmo lingua ki el ta pensa na el.
É na skola ki minino ta nxinado ler ku skrebe pa el pode konxe explisitamente Lingua ki el ta papia. Analfabeto só tem kunhesimento inplisito de Lingua ki el ta papia.
Nu meste sklarese: Pa ensino-aprendizaje formal aluno tem vantaje na skrebe Lingua ki el ta papia i ki el ta organiza se pensamento na el. Pur izemplo, um aluno na skola primaria ora ki prufesor pargunta-l: kuzé ki bu faze onte? Aluno é kapaz de fla-l. Du sabe ma kuza ki el faze onte, el faze-l na Kriolo, kuzas ki ta kontise na Kabo Verde ta kontise é na kriolo... Logo, si rasposta ta ser dado na Lingua ki el ta papia el ka ta da nenhum erro na ta konta-l. obijetivo de kel purgunta é sosializasão integrasão de kunhesimento de aluno… Mas si prufesor kre es rasposta skrebedo?  
Si aluno é alfabetizado na se Lingua, ki el ta pensa nel, skrebe kuza ki el faze onte, se kudado e pa el skrebe-l dreto, sima ki el prende skrebe. Li, na es izersisio de skrita, profesor ta odja grau de alfabetizasão de aluno… kunhesimento e pensamento sosio-kultural de aluno… pratika de skrita normativo de aluno... kapasidade de aluno organiza i dizenvolve se pensamento... profesor ta orienta aluno pa midjora kada bes mas.
(...)
Mas na atual sistema de ensino-aprendizaje kabuverdiano, minino ta bai skola pa bai prende ler ku skrebe Lingua Portuges. Um lingua ki el ta obi, ki el ta intende mas ki el ka ta papia.
Du kre fla ma minino de Kabo Verde ta bai skola el ta ser dezintegrado de sosiedade envolvente... Não é ki tudo vivensia linguistiko i sosio-kultural de aluno ta fika na porta de sala de aula djunto ku se kunhesimento sosial, kognitivo, afetivo i de relasionamento… Nes kaso, de inisio de alfabetizasão, kal é ki é obijetivo de ensino-aprendizagem? Nxina aluno ler ku skrebe Lingua Ofisial pa el traduzi se realidade sosio-kultural vivensiado na oralidade i na lingua Nasional pa lingua ofisial ki inda e ka ta papia, ki inda el sta prende traduzi.
Enkuanto aluno ka prende skrebe, ler ku papia es nobo Lingua… nu ta tem aluno silensiado dento de sala ta spera ora de sino toka, pois inda el ka é kapas de faze tradusão...

Sem comentários:

Enviar um comentário