24.12.08

Bai djuga pedra

brinkadera di mininus ki ka tinha karinhus nen bonekadas di purselana

Konken, pa kenha ki ka sabe, e un djogu ki ta djugadu ku pedrinhas katadu na rubera entri kes mas rolisu, ki ten tamanhu di karanbola. Konken e un djogu pa minis di 5 a 15 anu di idadi (as ves mas). Es era un bes

Konken e un djogu ki pode ser djugadu di dos o di kuato (parseru di dos), ki pode ser djugadu ku un mon o ku dos, ku oitu, dozi, duzases o vinti kuatu pedrinhas. Kada djugador ta po na djugo igual numuru di pedrinhas, ki duranti djogu el ten ki faze “fidju”
Djugadors ta sinta frenti frenti (si es e dos es ta djuga un kontra kelotu y si es e kuatu es podi djuga parseru di dos konta dos).

Tenpu di djogu ta dipendi di monti kuza: djugador, numuru di pedras ets.
Lugar di djogu pode ser na txon di inpena ou kintal di kaza, na rubera, na sombra dibaxu di arvi. Podi ser trenadu sozinhu.

Es djogu e sin:

1) po kes pedrinha na un mon o na dos, konformi regra kunbinadu, (djuga ku un mon o ku dos mon)bota pa riba y bira kosta mon pa dixa ki pedras kai riba del. Debe fika pelu menus um pedra riba kostal mon - si fika mas di ki un, djugador ten ki parti-l so ku movimentu di kostal mon o di dedu, ma na fin ten ki fika senpri un pedra. Djugador ten ki tene kudadu na ta parti pamodi si kai tudu pedra e ta perde djogu. Tanbe djugador ta perde si na virada ka fika ninhun pedra riba kosta di mon e ta perde pa kenha ki e sta djuga kontra el .

2)Kel un pedra ki ta fika, dispos di partidu, ribal kostal mon, ku kosta di mon, djugador ta bota-l pa riba y ku mesmu mon el ta paluta-l ku palmal mon.

3) es pedra palutadu ta botadu pa riba, ago ku mon, y anti del txiga txon djugador ten ki konsigi panha, kodjeda o barreda, na kes pedra ki kai spadjadu na txon se frenti, un, dos, tres, kuatu, sinku o mas, konformi konbinadu y ku mesmu mon paluta kel kel bota pa altura, sen ki nihnun des kai ( si un o mas pedra kai e ta perde djogu pa kenha kel sta djuga ku el.

4) Djugador pode kodje kes pedra: panha-s un a un ku ponta di dedu, o arombo-s: bare mon na txon e panhas kes pedra di s uso bes. Konsuanti e forma ki djugador ta panha kes pedras sin e nomi: “kodjeda” o “aronboda”. Djugador ta perde se ka konsigi panha numurus di pedra konbinadu na un uniku movimentu, istu e, ora kel bota pedra pa altura el tek ki panha di kada bes kel numuru di pedra konbinadu, kodjeda o aronboda.

5) Kes pedrinha ki ta fika na txon ta ser panhadu di forma kodjeda o aronboda (un a un, dos a dos, três a três… suma konbinadu antis di djogu) te kaba. Si djugador panha tudu kes pedra sem perdi, na fine l ta tra un o dos pedra, kel ta txoma di “fidju” . Es fidju(s) ta fika di fora na rodadas seginti.

6) Novamenti, djugador ta djunta kes pedra restantis na mon el ta bota-s pa altura e ta bira kostal mon pa ki riba del fika un. Si fika mas es ta partidu (odja 1) el ta kontinua djogu. Si el ka perde na ninhun di kes movimentu… na fin el ta tra mas un pedrinha, purtantu mas un fidju. Ora kel perde el ka ta tra fidju el ta pasa djogu pa kenha kel sta djuga kontra el. Ken kel sta djuga kuel ta djuga, pa kada djogu sen perde na fin el ta tra un o dos fidju tanbe y el ta kontinua ta djuga te kel perde y sel perde e ta pasa di nobu djogu pa kenha kel sta djuga kuel… Djugadors suma ta bai ta bai ta ganha ta bai ta tra fidju… ta bai ta perdi ta bai ta pasa djogu sen tra fidju.
Djogu ta kaba ora ki tudu pedra ki sta na djogu ser fidjadu tudu (djogu pode kaba tanbe logu ki un di kes djugador fidja mas ki metadi di pedras ki sta na djogu).

Djugador ki ta ganha djogu e kel ki konsigi tra mas numuru di fidjus, na fin di djogu.

Sem comentários:

Enviar um comentário